Το εμβόλιο του καρκίνου της μήτρας όπως συνηθίζουμε να το αποκαλούμε είναι ένα προφυλακτικό εμβόλιο εναντίον του ιού των θηλωμάτων- HPV, ιός που ευθύνεται για την εμφάνιση καρκίνου στη μήτρα. Το εμβόλιο αυτό αποτελεί πρόληψη και όχι θεραπεία του καρκίνου. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή…
O καρκίνος της μήτρας είναι ο δεύτερος σε συχνότητα καρκίνος στο γυναικείο πληθυσμό μετά από τον καρκίνο του μαστού. Στην Ευρώπη, κάθε 18 λεπτά μία γυναίκα πεθαίνει από τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, δηλαδή από μία νόσο που είναι δυνατόν να προληφθεί σχεδόν 100%!
Η μέση ηλικία των γυναικών που τον εμφανίζουν είναι 48 έως 52 ετών. Κύρια αιτία εμφάνισής του είναι ο Ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων- ΗPV (Human Papilloma Virus) και προκαλείται από τη μόλυνση της γεννητικής περιοχής με συγκεκριμένους τύπους του ιού αυτού. Πρακτικά δεν υπάρχει περίπτωση καρκίνου του τραχήλου της μήτρας που να μην ευθύνεται στον ιό αυτό.
Ο HPV ιός παρουσιάζει πάνω από 100 υποτύπους από τους οποίους οι 30 περίπου μπορούν να προσβάλλουν την γεννητική περιοχή (οι άλλοι προσβάλλουν τη στοματική κοιλότητα, τον λάρυγγα, το δέρμα κτλ.). Από αυτούς τους 30, οι μισοί ονομάζονται «χαμηλού κινδύνου» , όπως ο 6 και ο 11, και ευθύνονται για τις καλοήθεις ανωμαλίες στο δέρμα και στο επιθήλιο των γεννητικών οργάνων (επάρματα κτλ.) Οι άλλοι 15 είναι οι «υψηλού κινδύνου» διότι εάν εξελιχθούν μπορεί να οδηγήσουν μακροπρόθεσμα σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας. Οι πιο «επικίνδυνοι» θεωρούνται οι τύποι 16 και 18, οι οποίοι ευθύνονται για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
Η μόλυνση από τον ιό είναι πολύ συνηθισμένη. Περίπου το 80% των γυναικών και το 50% των ανδρών υπολογίζεται πως θα προσβληθούν σε κάποια στιγμή της ζωής τους από κάποιο τύπο HPV! Η μόλυνση συνδέεται κατά κανόνα με την σεξουαλική πράξη. Η λοίμωξη μπορεί να παραμένει ασυμπτωματική επί χρόνια ή να υποχωρήσει από μόνη της μετά από διάστημα 8-18 μηνών. Σε λίγες περιπτώσεις (1-5%) επιμένει και εμφανίζει καρκινικές αλλοιώσεις.
Υπάρχουν δύο εμβόλια στην αγορά, τα οποία προστατεύουν κατά 99% από τους ιούς 16 και 18 που είναι υπεύθυνοι για το μεγαλύτερο ποσοστό καρκίνου της μήτρας. Με μικρές διαφορές μεταξύ τους, τα εμβόλια περιέχουν μόνο πρωτεΐνες της κάψας του ιού και όχι γενετικό υλικό (DNA), με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προκαλέσουν την νόσο, αλλά να ενεργοποιούν τον σχηματισμό αντισωμάτων κατά των υποτύπων αυτών. Ο εμβολιασμός γίνεται σε τρείς δόσεις.
Ιδανικά το εμβόλιο πρέπει να χορηγείται πριν την έναρξη των σεξουαλικών επαφών ή πριν έρθει ο οργανισμός σε επαφή με τον ιό. Αυτό δε σημαίνει όμως πως δεν παρέχει προστασία και σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, απλά σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ελαττωμένη. Στην Ελλάδα το εμβόλιο χορηγείται δωρεάν σε ηλικίες 12-26 ετών.